گروه ۱۸ از جدول تناوبی شامل ۷ عنصر است که همگی در دمای اتاق به شکل گاز و تک اتمی وجود دارند به گازهای نجیب معروفند. این عناصر به ترتیب از بالا به پایین جدول عبارتند از: هلیم (He)، نئون (Ne)، آرگون (Ar)، کریپتون (Kr)، زنون (Xe)، رادون (Rd) و عنصر تازه کشف شده اگانسون (Og). اگانسون عدد اتمی ۱۱۸ دارد و در سال ۲۰۱۷ به جدول اضافه شده است. آرایش الکترونی لایه ظرفیت آن ها به جز هلیم (۲S۲)، ns۲np۶ می باشد.در گذشته به گازهای نجیب به دلیل اینکه نمی توانند با دیگر اتم ها پیوند برقرار کنند عناصر گروه صفر گفته می شد. علت نامگذاری آن ها به گازهای نجیب و بی اثر نیز به دلیل واکنش پذیری بسیار سخت آن هاست. این گازها از نظر شیمیایی خنثی هستند یعنی تمایل به شرکت در واکنش های شیمیایی ندارند و دلیل این امر آرایش الکترونی لایه ظرفیت آن هاست که کاملا از الکترون پر می باشد و میلی به گرفتن و از دست دادن الکترون ندارد و خودشان در حالت پایدار هستند. در واقع عدد اکسایش این گازها صفر است.این گازها فراوانی بسیار پایینی در جو دارند. از بین عناصر گروه ۱۸ جدول تناوبی هلیم فراوانترین است اما چون این گاز سبک است و به سمت لایه های بالایی اتمسفر می رود (بادکنک های پرشده از گاز هلیم) به دست آوردن آن سخت بوده و بیشتر از منابع گاز طبیعی تهیه می شود. بقیه گازهای این گروه به جز رادون در هوا وجود دارد. اگر هوا را تا نقطه انجماد گازهای نجیب موجود در هوا سرد کنیم، با عمل تقطیر جز به جز و جداسازی می توانیم این گازها را به دست آوریم.
گازهای نجیب
گازهای نجیب
نکته
از بین این گازها رادون رادیواکتیو بوده و توسط فردریک دورن از تجزیه رادیواکتیوی توریوم و رادیوم کشف شده است. به بیانی دیگر در تجزیه رادیوم ذره های آلفا (هسته هلیم با عدد اتمی ۲) و انرژی از این عنصر تابش شده و عنصر رادون باقی می ماند. ذرات دیگری که از تجزیه و فروپاشی عناصر سنگین می توانند ساطع شوند بتا و گاما می باشند. جدیدترین فرضیه دانشمندان برای منبع گاز آرگون پوسته اقیانوسی است که سرشار از کانی های آرگون می باشد. در نهایت اوگانسون از ضربه زدن به ذرات شتاب دار تهیه می شود. چون وجود این گازها در سیارات دیگر ثابت شده در آینده امکان تهیه آن ها از سیارات دیگر وجود دارد.
خواص گازهای نجیب
گازهای نجیب بی رنگ، بی بو و بی مزه هستند. شعاع اتمی در این گروه از بالا به پایین گروه با افزایش تعداد لایه های الکترونی افزایش می یابد. در بین عناصر هر دوره در جدول تناوبی گازهای بی اثر بیشترین انرژی یونیزاسیون را دارند. در این گازها الکترونگاتیوی بسیار کم است نقطه ذوب و جوش همچنین پایین است. کمترین نقطه ذوب را هلیم در بین این عناصر دارد. این گازها حلالیت خیلی کمی در آب دارند.
خواص هلیم و نئون
هلیم سبک ترین این گازهاست و از نظر فراوانی در جهان بعد از هیدروژن قرار دارد. این گاز به شکل مایع نیز می تواند وجود داشته باشد اما به شکل جامد هرگز در نمی آید. این گاز انفجاری نیست ولی هلیم مایع داخل کپسول در اثر گرمای زیاد ممکن است منفجر شود.
نئون از سه ایزوتوپ پایدار تشکیل شده است. این گاز مانند دیگر گازهای عناصر گروه هشتم اصلی بی اثر است. اما بعضی یون های نئون از جمله Ne+، NeH+، NeAr+ و HeNe+ در طیف سنجی جرمی شناخته شده و رنگ درخشندگی نئون برانگیخته شده نارنجی مایل به قرمز است. نئون غیر سمی است اما تنفس زیاد آن می تواند بدن را با کمبود اکسیژن مواجه کند.خواص آرگون و رادون
آرگون نیز مانند نئون مخلوطی از سه ایزوتوپ پایدار است و چون به حدی سنگینی دارد که تحت اثر