و صدای باد هردم دل گزا تر:
و * ص دا ی* / با د هر دم / دل گ زا تر/
اختیار زبانی تغییر کمیت مصوتها در هجای اول (و) ، چهارم رکن اول (ی)
وزن واژه: فاعلاتن، فاعلاتن فاعلاتن
در صدای باد بانگ او رهاتر،:
در صِ دا ی / با د بان گِ / او رَ ها تر، (آی آدم ها)
وزن واژه: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن
اختیار زبانی تغییر کمیت مصوت در هجای چهارم رکن اول (ی) و دوم (گ)
شعر نیمایی شعری است که در آن طول مصرعها یکسان نیست. برخلاف شعر سنتی که همه ابیات دارای وزن و قافیه هستند شعر نیمایی اگرچه دارای وزن است اما در همهٔ مصرعها تعداد رکنها مساوی نیست و شاعر هرجا احساس نیاز کند از قافیه استفاده میکند.
همان رنگ و همان بوی پایههای آوایی هَـ مان رَن گُ / هـ َ مان بوی
وزن مفاعیلُ فَعولُن
نشانههای هجایی U / U – – U – –
همان برگ و همان بار پایههای آوایی هَـ مان بَر گُ / هَـ مان بار
وزن مفاعیلُ فَعولُن
نشانههای هجایی U / U – – U – –
همان خنده خاموشِ در او خفته بسی راز پایههای آوایی هَـ مان خَن دِ / یِ خا مو شِ / دَ رو خُف تِ / بَ سی راز
وزن مَفاعیلُ مَفاعیلُ مفاعیلُ فَعولُن
نشانههای هجایی U / U – – U / U – – U / U – – U – –
همان شرم و همان ناز پایههای آوایی پایههای آوایی هَـ مان شَر مُ / هَـ مان ناز
وزن مفاعیلُ فَعولُن
نشانههای هجایی U / U – – U – –
پایه آوایی: قا. ی. قی خا / هم. ساخت
وزن: فاعلاتن فع لن
نشانههای هجای: – U – – / – –
پایههای آوایی: خا هَ مَن دا / خت بِ. آب
وزن: فاعلاتن فعلن
نشانههای هجایی: – U – – و UU-
اختیار وزنی آوردن فاعلاتن به جای فعلاتن در رکن اول
آوردن فعلن به جای فعلن در رکن پایانی (ابدال)
پایههای آوایی: دور خا هم / شُ دَ زین خا/ک غ ریب
وزن: فاعلاتن فعلاتن فعلن
نشانهٔ هجایی: – U – – و UU – – و UU –
اختیار وزنی آوردن فاعلاتن به جای فعلاتن در رکن اول.
پایههای آوایی کِ دَ ران هی / چ ک سی نی / ست ک در بی / ش ی عشق
وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن
نشانههای هجایی: UU / – – UU / – – UU / – – UU –
پایههای آوایی: قه رَ ما نان / را بی دا / ر کُ ند
وزن: فاعلاتن مفعولن فعلن (فعلاتن)
نشانهٔ هجایی: – U / – – – / – – UU –
اختیار وزنی آوردن فاعلاتن به جای فعلاتن در رکن اول
اختیار وزنی ابدال آوردن (مفعولن بهجای فعلاتن در رکن میانی)