جواب معرکه
فیلم آموزش ادبیات فارسی – پایه دهم
دیدن فیلم
فیلم آموزش ادبیات فارسی پایه هفتم
دیدن فیلم
فیلم آموزش ادبیات فارسی – پایه دوازدهم
دیدن فیلم
فیلم آموزش ادبیات فارسی – پایه دهم
دیدن فیلم
فرادرس فرادرس
جستجوی مطالب ...
ادبیات . علوم انسانی
ردیف و قافیه چیست؟ — ادبیات فارسی به زبان ساده
۳۴۱۱۸ بازدید
آخرین بهروزرسانی: ۲۴ اردیبهشت ۱۴۰۲
زمان مطالعه: ۱۱ دقیقهردیف و قافیه چیست
در آموزشهای پیشین مجله فرادرس با وزن شعر فارسی و برخی از آرایههای ادبی از قبیل استعاره، تشبیه، واجآرایی و کنایه آشنا شدیم. در این آموزش میخواهیم ببینیم ردیف و قافیه چیست و قواعد حاکم بر آنها را فرا خواهیم گرفت.
فهرست مطالب این نوشته
قافیه چیست ؟
ردیف چیست ؟
حروف اصلی و الحاقی قافیه
قواعد قافیه
قافیه درونی و قافیه میانی
قافیه دوگانه یا ذوقافیتین چیست؟
قافیه خطی
قافیه مصنوع چیست؟
ردالقافیه چیست؟
عیوب قافیه
ردیف و قافیه در شعر نو
مثالهای ردیف و قافیه
سوالات متدوال درباره ردیف و قافیه
تمرین مربوط به مبحث ردیف و قافیه
جمعبندی
نمایش همه
بیت زیر را در نظر بگیرید:
بگذار تا مقابل روی تو بگذریم
دزدیده در شمایل خوب تو بنگریم
همانطو که مشاهده میکنید، حرفهای آخر دو واژه متفاوت «بگذریم» و «بنگریم» که در پایان مصراعها آمدهاند، یکسان است. این واژهها را که در پایان مصراعها میآیند و بر زیبایی و آهنگ کلام میافزایند، «قافیه» مینامیم. در ادامه، خواهیم دید که ردیف و قافیه چیست و از چه قواعدی پیروی میکنند.
قافیه چیست ؟
قافیه را در منابع مختلف به دو صورت تعریف کردهاند: در یکی از آنها، قافیه حرف یا حروف مشترک پایان کلماتی غیرتکراری است که در پایان کلماتی که بهتنهایی معنا معنی دارند. بر اساس این تعریف، این کلماتِ دارای حرف یا حرف مشترک انتهایی را همقافیه مینامیم. در یک تعریف دیگر، که البته رایجتر است و ما آن را در نظر میگیریم، قافیه به کلماتی گفته میشود که در پایان مصراعهای یک شعر آمدهاند و یک یا چند حرف مشترک در پایانشان وجود دارد. بر این اساس، مصراعهایی را که قافیه داشته باشند، «همقافیه» میگوییم.