از دیدگاه امام علی (ع)، زیرکترین انسان کسی است که آگاهانه و با درک عمیق از اوضاع و احوال خود و محیط پیرامونش عمل میکند. ایشان در خطبهها و نامههای خود به اهمیت خرد و اندیشه تأکید زیادی دارند و زیرکی را در حقیقت به معنای درک عمیق و حکمت عملی میدانند.
زیرکترین انسان کسی است که:
1. **تشخیص خوب و بد:** او توانایی تشخیص درست و نادرست را دارد و در تصمیمگیریهای خود به معیارهای اخلاقی پایبند است.
2. **برنامهریزی:** چنین شخصی برای آیندهاش برنامهریزی میکند و از همه فرصتها به نحو احسن استفاده مینماید.
3. **خودشناسی:** او به خوبی خود را میشناسد، نقاط قوت و ضعف خود را درک میکند و بر اساس آن عمل مینماید.
4. **توجه به تجربیات:** زیرکترین انسان از تجربیات گذشته خود و دیگران درس میآموزد و خطاهای مشابه را تکرار نمیکند.
5. **سازگاری با شرایط:** او به راحتی و با آگاهی در مواجهه با چالشها و تغییرات زندگی سازگار میشود و راهکارهای مناسبی ارائه میدهد.
6. **خدمت به دیگران:** ایشان به افکار و احساسات دیگران توجه دارد و سعی میکند به نوعی به جامعه خدمت کرده و نفع عمومی را در نظر بگیرد.
برای جمعبندی، زیرکترین انسان از دیدگاه امام علی (ع) کسی است که با استفاده از خرد، آگاهی و دانش، در زندگی خود تصمیمات حقیقی و درستی میگیرد و به دنبال رشد و تعالی خود و دیگران است.
