سوال:
شکل یک محلول آبی را نشان میدهد که در آن هر ذره حل شونده معادل 0.02 مول در نظر گرفته شده است.
الف) غلظت مولی محلول را حساب کنید. (نوشتن محاسبات الزامی است)
ب) اگر 20 میلیلیتر از محلول برداشته شود، غلظت محلول چه تغییری میکند؟
پاسخ:
الف) محاسبه غلظت مولی
شمردن ذرات حل شونده: در تصویر، 6 ذره حل شونده میبینیم.
محاسبه کل مول حل شونده: هر ذره معادل 0.02 مول است، پس کل مقدار حل شونده برابر است با: 6 ذره × 0.02 مول/ذره = 0.12 مول
خواندن حجم محلول از تصویر: حجم محلول در بشر 40 میلیلیتر است که باید به لیتر تبدیل شود: 40 میلیلیتر ÷ 1000 میلیلیتر/لیتر = 0.04 لیتر
محاسبه غلظت مولی: غلظت مولی (M) برابر است با تعداد مول حل شونده تقسیم بر حجم محلول (بر حسب لیتر): غلظت مولی = 0.12 مول ÷ 0.04 لیتر = 3 مول بر لیتر
بنابراین، غلظت مولی محلول 3 مول بر لیتر است.
ب) تاثیر برداشتن بخشی از محلول بر غلظت
برداشتن بخشی از محلول تاثیری بر غلظت مولی آن ندارد. غلظت مولی بیانگر نسبت مقدار حل شونده به حجم محلول است. وقتی بخشی از محلول را برمیداریم، هم مقدار حل شونده و هم حجم محلول به یک نسبت کاهش مییابند، در نتیجه نسبت آنها (و در نتیجه غلظت) ثابت میماند.
بنابراین، اگر 20 میلیلیتر از محلول برداشته شود، غلظت محلول تغییری نخواهد کرد و همچنان 3 مول بر لیتر باقی خواهد ماند.
نکته: این موضوع در صورتی صحیح است که هنگام برداشتن بخشی از محلول، تمام اجزای آن (حل شونده و حلال) به طور یکنواخت برداشته شوند. اگر به هر دلیلی این اتفاق نیفتد (مثلا اگر فقط حلال برداشته شود یا بخشی از حل شونده تهنشین شده باشد)، غلظت تغییر خواهد کرد.
