غازان خان و اولجایتو (سلطان محمد خدابنده) و ابوسعید بهادرخان از حکمرانان ایلخانی بودند که ویژگیهای متمایزی در اداره حکومت داشتند:
### **غازان خان (حک. ۶۹۴–۷۰۳ قمری):**
- اصلاحات گسترده مالی و اداری (نظیر اصلاحات غازانی).
- رسمیت بخشیدن به اسلام به عنوان دین رسمی حکومت.
- توجه به عمران و آبادانی، ساخت مساجد و مدارس.
- تدوین قوانین بر اساس شریعت و عرف مغولی (یاسا).
### **اولجایتو (حک. ۷۰۳–۷۱۶ قمری):**
- ادامه سیاستهای غازان خان اما با تمایلات مذهبی متغیر (تشیع و تسنن).
- ساخت شهر سلطانیه به عنوان پایتخت جدید.
- تلاش برای اتحاد جهان اسلام تحت حکومت خود.
### **ابوسعید بهادرخان (حک. ۷۱۶–۷۳۶ قمری):**
- ضعف تدریجی حکومت مرکزی و افزایش نفوذ امیران محلی.
- وابستگی به وزیران قدرتمند مانند خواجه رشیدالدین فضلالله.
- رویارویی با شورشهای داخلی و کاهش اقتدار ایلخانان.
---
### **مقایسه حکومتداری تیمور و شاهرخ:**
#### **تیمور (حک. ۷۷۱–۸۰۷ قمری):**
- حکومت نظامی و فتوحات گسترده اما بیثبات.
- استفاده از خشونت برای تثبیت قدرت.
- توجه به هنر و معماری (مانند ساخت مسجد گوهرشاد) اما با انگیزه نمایش عظمت خود.
- اداره غیرمتمرکز حکومت با واگذاری مناطق به فرزندان و امیران.
#### **شاهرخ (حک. ۸۰۷–۸۵۰ قمری):**
- تمرکز بر ثبات سیاسی و اداری به جای جنگهای گسترده.
- حمایت از هنر، علم و فرهنگ (احیای هرات به عنوان مرکز تمدنی).
- رابطه بهتر با علما و کاهش سختگیریهای مذهبی.
- تلاش برای ایجاد حکومتی متمرکز و منظم.
در کل، تیمور بیشتر یک فاتح نظامی بود، در حالی که شاهرخ به عنوان یک حاکم فرهنگی و مروج آرامش شناخته میشد.
