خالصه فصل اول :
ماده خالص : ماده ای که تنها از یک جزء ساخته شده است . مثال : عنصر کربن ، آب مقطر ، نمک ، شکر
ماده ناخالص ) مخلوط(: موادی که از دو یا چند ماده تشکیل شده باشند. مانند : آب نمک ، شربت خاکشیر ، هوا و آلیاژها
نکته 1 : یکی از ویژگی های مخلوط این است که اجزای تشکیل دهنده آن، خواص اولیه خود را حفظ می کنند.
نکته 2 : ویژگی مخلوط سوسپانسیون)تعلیقه( این است که بعد از گذشت مدتی اگر مخلوط ساکن باقی بماند، مواد جامد آن تهنشین
میشود. مانند مخلوط دوغ که پس از گذشت زمان، ماست موجود در آن، در ته ظرف تهنشین میشود.
نکته 3 : آزمایش نشان می دهد که در 100 میلیلیترآب با دمای 20 درجه سلسیوس حدود 38 گرم نمک خوراکی)سدیم کلرید( حل
می شود.
انواع مخلوط : 1 -همگن ) محلول( 2 -ناهمگن ) نامحلول(
1 -مخلوط همگن )محلول( : در این نوع مخلوط اجزای تشکیل دهندهی مخلوط به طور یکنواخت در هم پراکنده شده اند و از هم
قابل تشخیص نیستند. مانند : آب و شکر، بادکنک پر از هوا
2 -مخلوط ناهمگن) نامحلول( : دراین نوع مخلوط اجزاء تشکیل دهندهی مخلوط به طور غیریکنواخت در هم پراکنده شده اند
و میتوان آنها را از هم تشخیص داد. مانند : آجیل ، شربت خاکشیر و شربت معده و آب و روغن
سوسپانسیون )تعلیقه( : به مخلوط ناهمگنی که از پخش شدن ذرات جامد در مایع به وجود میآید، سوسپانسیون)تعلیقه( میگویند.
مانند : خاکشیر در آب ، شربت آنتی بیوتیک ، شربت معده ، دوغ ، آبلیمو ، آب گل آلود.
اجزای تشکیل دهنده ی محلول
حالل : ماده ای که معموال جز بیش تری از محلول را تشکیل می دهد.
حل شونده : ماده ای که بین ذرات حالل قرار می گیرد.
مثال : محلول الکل 70%
70 %الکل دارد : الکل حالل است.
30 % آب دارد : آب حل شونده است.
1 -سکه طال : حالل : طال ، حل شونده : مس
2 -نوشابه گازدار : حالل : نوشابه ، حل شونده : گاز
3 -هوای پاک : حالل : نیتروژن ، حل شونده : گازهای دیگر
مثال :نکته 4 : مقدار حل شدن برخی مواد، مانند نمک در آب با افزایش دما افزایش می یابد. مقدار حل شدن برخی مواد در آب، مانند
گاز اکسیژن با افزایش دما کاهش می یابد.
جداسازی مواد مخلوط از هم :
مواد اسیدی :
پی اچ )PH )آنها از عدد 7 کمتر است.
همه ی اسید ها ترش مزه اند.
لمس کردن آنها، احساس سوزش روی پوست دست بوجود می آورد.
کاغذ تورنسل را به رنگ قرمز در می آورند.
مثال : آبلیمو ، نوشابه ،آب پرتقال
مواد بازی :
پی اچ)PH )آنها از عدد 7 بیشتر است.
بازها مزه ی تند و تیز و تلخ می دهند.
لمس آنها باعث لیز شدن)صابونی( سطح پوست می شود.
بازها کاغذ تورنسل را به رنگ آبی در می آورند.
مثال : صابون ، شربت معده
نام دستگاه جداسازی اساس جداسازی مواد از هم نوع مخلوط ها مثال
سوسپانسیون )تعلیقه( جداکردن چربی از شیر، پالسما)خوناب( از خون
آب و روغن
مخلوط گندم و کاه
سانتریفیوژ)گریزانه( تفاوت وزن و چگالی
قیف جداکننده تفاوت چگالی مخلوط دو مایع همگن
کُمباین تفاوت اندازه )بزرگی و کوچکی( مخلوط دو ماده جامد
کاغذ صافی تفاوت اندازه )بزرگی و کوچکی( مخلوط ناهمگن مخلوط ماسه و شن و آب و نمک
دستگاه تقطیر تفاوت در نقطه جوش مخلوط دو مایع همگن مخلوط الکل و آبخالصه فصل دوم :
تغییر شیمیایی : به تغییری می گوییم که درآن نوع مولکول های ) نه اتمها !( مواد تغییر میکنند.
مثال : 1 -میخ آهنی در کات کبود 2 -قرار دادن تخم مرغ در سرکه 3 -آزمایش کوه آتشفشان 4 -جوششیرین یا قرص جوشان
در آب 5 -فاسد شدن میوه 6 -پختن غذا 7 -پیرشدن 8 -زنگ زدن آهن 9 -پوسیده شدن کاغذ 10 -آتش گرفتن
