بن ماضی چیست؟
بنی است که تمام فعل های ماضی از آن ساخته می شوند. مانند ( دید )که فعل ماضی دیدیم از آن ساخته شده و کلماتی چون : دیدار، بازدید ،( دیده، دیدنی)و فعل ( خواهد دید) از آن ساخته می شوند.
طرز پیدا کردن بن ماضی:
1- اوّل باید مصدر کلمه ی مورد نظر را پیدا کرد. ( بینا) مصدرش: ( دیدن )
2- ( ن ) مصدری را از آخرش حذف میکنیم. ( دیدن ) که می ماند: دید
3- آن چه باقی می ماند، بن ماضی است. دید = بن ماضی
( دید )بن ماضی مصدر ( دیدن )است. از بن ماضی(دید) کلماتی مانند (دیدار، بازدید، دیده، دیدنی، دیدارکننده) ساخته می شود.
بن ماضی کلمه های زیر را پیدا کنید. دانا، گسترش، تابندگی، ریخته، ناتوانی، پیامبر، راست گو
دانا که بر عمل (دانستن) دلالت دارد پس دانستن مصدر کلمه دانا است. حالا از دانستن مصدر درست می کنیم:
حذف (ن) از آخر مصدر= دانست (بن ماضی)
از دانست که بن ماضی است کلماتی مانند(دانسته، دانستنی) ساخته می¬شود.
بن مضارع چیست؟ بنی است که همه ی فعل های مضارع از آن ساخته می شوند. مانند ( بین )که فعل مضارع زیر از آن ساخته شده است: می بینم – می بینی – می بیند - می بینیم – می بینید – می بینند و کلماتی مانند ( بینش )و ( بیننده، بینا )و فعل مضارع ( می بیند )و ( ببین )از آن ساخته می شوند.
طرز پیدا کردن بن مضارع:
1- اوّل باید مصدر کلمه ی مورد نظر را پیدا کرد. ( بینا)مصدر: ( دیدن ›
2- از مصدر، جا خالی جمله ی زیر را کامل کنید ( دیدن ) من حالا دارم می ... م. : ﺑﻴﻨ
4- جزئی که در جاخالی قرار می گیرد، بن مضارع است. : بین
بن مضارع کلمه های زیر را پیدا کنید. گذاشته، نفوذناپذیر، گفتار، زادگاه، کردار، آمدند، یخ زده
گذاشته که بر عمل گذاشتن دلالت دارد پس (گذاشتن ) مصدر است حالا از گذاشتن ، بن مضارع درست می کنیم:
گذاشتن: من حالا دارم می... م. جواب: گذار (بن مضارع)
روش دیگر پیدا کردن بن ماضی و مضارع:
هر کلمه ای دادند اینگونه عمل می کنیم،
مثال از نوشتن میگوییم که: من نوشتم تو هم بنویس
نوشت بن ماضی است و نویس بن مضارع
مثال دیگر:
انداختن: من انداختم تو هم بانداز
انداخت بن ماضی و انداز بن مضارع است.
شنیدم: من شنیدم تو هم بشنو
شنید بن ماضی و شنو بن مضارع است.
