چهار سبک فرزندپروری که معمولاً در مطالعات کودک و خانواده مورد بررسی قرار میگیرند، به شرح زیر هستند:
1. **سبک مستبد (Authoritarian)**:
در این سبک، والدین قوانین سختگیرانهای را وضع میکنند و انتظار دارند که فرزندان بدون اعتراض از آنها پیروی کنند. والدین معمولاً به دلایل خود برای این قوانین توجه نمیکنند و ترس یا تنبیه را بهعنوان راهکارهای آموزشی به کار میبرند. این سبک میتواند به رفتارهای اطاعتپذیر در فرزندان منجر شود، اما همچنین ممکن است باعث کاهش اعتماد به نفس و استقلال آنها گردد.
2. **سبک سهلگیر (Permissive)**:
در این سبک، والدین بیشتر به خواستهها و احساسات فرزندان توجه میکنند و اغلب اجازه میدهند که فرزندان خودشان تصمیمگیری کنند. محدودیتهای زیادی وجود ندارد و فرزندان احساس آزادی میکنند. اما این نگرش میتواند به عدم رعایت قوانین و ایجاد مشکلات در انضباط و مسئولیتپذیری در فرزندان منجر شود.
3. **سبک بیتفاوت (Neglectful/Uninvolved)**:
والدین در این سبک کمترین توجه را به فعالیتها و نیازهای فرزندان دارند. آنها ممکن است بهطور جسمی یا عاطفی در دسترس نباشند و به فرزندان خود زمانی اختصاص ندهند. این سبک میتواند منجر به احساس تنهایی و عدم امنیت در فرزندان شود و بر روی ارتباطات اجتماعی و تحصیلی آنها تاثیر منفی داشته باشد.
4. **سبک مثبت و مستقل (Authoritative)**:
این سبک بهعنوان متعادلترین و مؤثرترین سبک، شامل ترکیبی از محدودیتها و آزادیها است. والدین در این روش قوانین و انتظارات مشخصی دارند اما همینطور به گفتوگو و بحث با فرزندان خود میپردازند و مد نظر قرار دادن احساسات و نظرات آنها یکی از اصول اصلی این سبک است. این رفتار به تقویت اعتماد به نفس و مهارتهای اجتماعی فرزندان کمک میکند.
این چهار سبک فرزندپروری هر کدام تأثیرات خاصی بر روی رشد و شخصیت فرزندان دارند و والدین میتوانند با شناخت این سبکها در مدیریت خانواده و تربیت فرزندان خود بهتر عمل کنند.