گنبد نمکی به شکل یک توده یا دلالت کرهای از نمک است که در لایههای زیرین زمین تشکیل میشود و معمولاً به صورت عمودی به سمت بالا میآید. این پدیده به علت فشار و کشش ناشی از نمکهای محلول در آبهای زیرزمینی، به خصوص در مناطق گرم و خشک، شکل میگیرد.
گنبدهای نمکی معمولاً در نواحی که دارای سنگ نمک هستند، به وجود میآیند. وقتی آبهای زیرزمینی نمک را حل میکنند، نمکهای حل شده به مکانهای دیگری منتقل میشوند یا تحت فشار در لایههای زیرین جمع میشوند و این عمل باعث میشود که نمک به سمت بالا بیاید و گنبد تشکیل شود.
گنبدهای نمکی معمولاً در صنایع مختلف مانند استخراج نمک، نفت و گاز طبیعی کاربرد دارند و همچنین بر روی تشکیل و توزیع منابع آبی در آن منطقه تأثیرگذار هستند. بهعلاوه، گنبدهای نمکی میتوانند زیستگاههای منحصر بهفردی را برای برخی از گیاهان و جانوران فراهم کنند.
به طور خلاصه، گنبد نمکی تودهای از نمک است که تحت فشار و کشش به صورت عمودی به سمت بالا میآید و میتواند تأثیرات جغرافیایی، اقتصادی و زیستمحیطی قابل توجهی داشته باشد.