اکنون لیوانی بردارید و در آن مقداری روغن و مقداری آب بریزید. به مولکول های آب در نقطه A نیرو هایی از طرف دیگر مولکول های آب که در همسایگی اش قرار دارند، وارد می شود. چون این نیرو بین مولکول های همسان وجود دارد، به این نیروها، نیروی هم چسبی گفته می شود. توجه داشته باشید که نیروهای بین مولکولی کوتاه برد هستند یعنی اگر فاصله دو مولکول بیشتر از حدی باشد، دیگر این دو مولکول، نیرویی به هم وارد نمی کنند پس به علت کوتاه برد بودن نیروی بین مولکولی، مولکول های روغن که در همسایگی مولکول A نیستند، به این مولکول نیرویی وارد نمی کنند.حال مولکول Bدر سطح آب و روغن را در نظر بگیرید. به مولکول B نیرویی از طرف مولکول های آب مجاور و نیرویی از طرف مولکول های روغن وارد می شود. به نیرویی که بین مولکول های روغن و مولکول های سطحی آب وارد می شود، دگر چسبی می گویند چون این نیرو بین مولکول های با دو جنس متفاوت وجود دارد.وقتی شیشه می شکند، با نزدیک کردن قطعه های آن به هم نمی توان اجزای شیشه را دوباره به هم چسباند؛ ولی اگر قطعه های شیشه را آنقدر گرم کنیم که نرم شوند، می توان آنها را به هم چسباند. با توجه به کوتاه برد بودن نیروهای بین مولکولی توجیه کنید.
پاسخ:
وقتی دو قطعه شیشه را به هم نزدیک می کنیم، فاصله مولکول های دو قسمت شکسته شده، آنقدر زیاد است که نمی توانند به یکدیگر نیرو وارد کنند. اما اگر شیشه را گرم کنیم تا نرم شود، انرژی مولکول ها و حرکتشان بیشتر می شود و می توانند به هم نزدیک تر شوند. بنابر این به هم نیروی هم چسبی وارد میکنند و می چسبند.
مثال ۲:
وقتی قلم موی خشکی را نگاه می کنیم مشاهده می کنیم که موهای آن با فاصله از هم قرار گرفته است. اما وقتی آن را در آب خیس کنیم، میبینیم که به هم می چسبند. دلیل این پدیده را توضیح دهید.
وقتی که قلم مو را خیس می کنیم و از آب خارج می کنیم، به علت نیروی هم چسبی بین مولکول های آب، این لایه های آب که بین موهای قلم مو قرار گرفته است، به هم می چسبند و بنابر این مشاهده می کنیم که موهای قلم مو به هم نزدیک می شوند.
