شکل روابط بینالملل در دو قرن اخیر تحت تأثیر عوامل متعددی قرار گرفته است که میتوان آنها را به چند دوره کلی تقسیمبندی کرد.
1. **قرن نوزدهم (۱۸۰۰-۱۹۰۰)**:
- در این دوره، کشورهای بزرگ به دنبال استعماریسازی و گسترش نفوذ خود در آسیا، آفریقا و آمریکا بودند. سیستمهای امپراتوری بزرگ مانند بریتانیا، فرانسه و روسیه تلاش میکردند تا مستعمرات بیشتری به دست آورند که این امر موجب تنشهای بینالمللی و جنگهای فراوانی شد.
2. **جنگ جهانی اول و پس از آن (۱۹۱۴-۱۹۳۹)**:
- جنگ جهانی اول باعث تغییرات اساسی در نقشه سیاسی جهان شد و امپراتوریهای بزرگ را تضعیف کرد. پس از جنگ، تلاشهایی برای ایجاد صلح از طریق تأسیس جامعه ملل صورت گرفت، اما این تلاشها در جلوگیری از جنگهای بعدی موفق نبود.
3. **جنگ جهانی دوم و دوره پس از آن (۱۹۳۹-۱۹۴۵)**:
- جنگ جهانی دوم تهدیدات جدیدی را به وجود آورد و منجر به تأسیس سازمان ملل متحد شد. این سازمان با هدف حفظ صلح و امنیت بینالمللی تأسیس شد و در بسیاری از نقاط جهان به عنوان یک پلتفرم برای گفتگو و همکاری شناخته شـد.
4. **دوره جنگ سرد (۱۹۴۷-۱۹۹۱)**:
- این دوره شاهد تقسیم جهان به دو بلوک شرقی (شوروی) و غربی (آمریکا) بود. روابط بینالملل به شدت تحت تأثیر ایدئولوژیهای کمونیستی و سرمایهداری قرار گرفت و رقابت تسلیحاتی و جنگهای نیابتی در نقاط مختلف جهان افزایش یافت.
5. **پس از جنگ سرد (۱۹۹۱ به بعد)**:
- با فروپاشی شوروی، جهان به سمت جهانیسازی و همکاریهای بینالمللی پیش رفت. موضوعاتی مانند تروریسم، محیط زیست و مهاجرت به موضوعات مهم در روابط بینالملل تبدیل شدند و سازمانها و توافقات بینالمللی جدیدی شکل گرفتند.
بنابراین، شکل روابط بینالملل در دو قرن اخیر از استعماریسازی و جنگ تا همکاریهای بینالمللی و چالشهای جدید متحول شده است. این تحولات نشاندهندهی دینامیک پیچیده روابط بینالملل و تأثیر عوامل اقتصادی، سیاسی و اجتماعی بر آن است.