دور دوم جنگهای ایران و روسیه (۱۸۲۶-۱۸۲۸) به دلایل مختلفی بروز کرد که در زیر به بررسی این عوامل میپردازیم:
1. **توافقنامههای پیشین**: جنگ نخست ایران و روسیه (۱۸۰۴-۱۸۱۳) منجر به معاهده گلستان شد که به نفع روسیه بود و به ایران مناطق وسیعی را واگذار کرد. این امر باعث نارضایتی و خشم در میان مردم و حکومت ایران شد و تمایل برای اصلاح وضع را افزایش داد.
2. **مسائل مرزی**: پس از جنگ اول، مرزهای مشخصشده در معاهده گلستان بهخوبی اجرایی نشد و اختلافات مرزی بین دو کشور ادامه یافت. این اختلافات به تنشهای بیشتری منجر شد.
3. **درخواست تجدیدنظر در معاهدات**: نارضایتی ایران از شرایط نابرابر معاهدات پیشین و تمایل به بازپسگیری اراضی از دست رفته، فضای آمادهای برای بروز جنگ فراهم کرد.
4. **نفوذ انگلستان**: در این دوره، انگلستان بهطور مستقیم در امور ایران دخالت میکرد و میخواست تا نفوذ روسیه را در این منطقه کاهش دهد. این حمایتها به ایران کمک کرد تا علیه روسیه بهپا خیزد.
5. **سیاستهای داخلی و اجتماعی**: در ایران، بحرانهای اجتماعی و سیاسی و تضعیف قدرت مرکزی نیز عوامل مهمی در ایجاد فضای مناسب برای آغاز جنگ بودند. همچنین، قدرتطلبی شاه عباس میرزا و نیاز او به تقویت موقعیت خود در مقابل رقبای داخلی و خارجی، به افزایش تنش کمک کرد.
6. **قصد تصرف سرزمینهای جدید**: روسیه بهدنبال گسترش نفوذ خود در قفقاز و کنترل مناطق بیشتری در این منطقه بود، که این امر باعث تحریک ایران و در نهایت شروع جنگ شد.
این عوامل مجموعاً موجب بروز دور دوم جنگهای ایران و روسیه شدند و نتایج این جنگها به تداوم تأثیرات منفی بر ساختار سیاسی و اجتماعی ایران منجر شد.