تبادل گاز در ماهیها به دلیل چندین ویژگی آنها بسیار کارآمد است:
1. **ساختار آبششها**: ماهیها دارای آبششهایی هستند که به صورت تخصصی برای تبادل گاز طراحی شدهاند. این آبششها دارای سطح وسیع و تعداد زیادی رگهای خونی کوچک هستند که به افزایش سطح تماس بین آب و خون کمک میکنند.
2. **حرکت آب**: ماهیها با حرکت آب از طریق آبششها به طور مداوم آب را عبور میدهند. این بدین معنا است که همواره آب غنی از اکسیژن از طریق آبششها عبور میکند و دیاکسیدکربن که محصول جانبی تنفس است، به راحتی از خون به آب منتقل میشود.
3. **گراادیان شیمیایی**: اختلاف غلظت اکسیژن و دیاکسیدکربن بین آب و خون ماهی به طور طبیعی موجب میشود که اکسیژن از آب به خون منتقل شود و دیاکسیدکربن از خون به آب دفع شود. این فرآیند به عنوان diffusion شناخته میشود و به دلیل تفاوت در غلظت صورت میگیرد.
4. **تحملبخشی در محیطهای مختلف**: بسیاری از ماهیها توانایی کنار آمدن با مقادیر متغیر اکسیژن در آب (به خاطر تغییرات دما، شوری و آلودگی) را دارند و این توانایی تبادل گاز را در شرایط مختلف حفظ میکند.
به همین دلایل، تبادل گاز در ماهیها بسیار کارآمد است و به آنها امکان تنفس و بقا در محیطهای آبی را میدهد.