حقوق بشر به حقوق اساسی و آزادیهایی گفته میشود که هر فرد به صرف انسان بودن از آن برخوردار است. این حقوق جهانشمول، غیرقابلانتقال و جداییناپذیر هستند و هدف آنها حفظ کرامت و ارزش ذاتی انسانها است.
حقوق بشر معمولاً در سه نسل دستهبندی میشود:
نسل اول: حقوق مدنی و سیاسی
این نسل از حقوق بر آزادیهای فردی و مشارکت در زندگی سیاسی تمرکز دارد. برخی از مهمترین حقوق این نسل عبارتند از:
* حق حیات
* حق آزادی بیان
* حق آزادی اندیشه، وجدان و مذهب
* حق آزادی تجمع و تشکیل انجمنها
* حق دادرسی عادلانه
* حق شرکت در انتخابات
نسل دوم: حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی
این نسل از حقوق بر تأمین نیازهای اساسی و رفاه اجتماعی افراد تأکید دارد. برخی از مهمترین حقوق این نسل عبارتند از:
* حق کار
* حق آموزش
* حق بهداشت و درمان
* حق مسکن
* حق تأمین اجتماعی
* حق مشارکت در زندگی فرهنگی
نسل سوم: حقوق همبستگی
این نسل از حقوق بر حقوق جمعی و همبستگی بینالمللی تمرکز دارد. برخی از مهمترین حقوق این نسل عبارتند از:
* حق توسعه
* حق صلح
* حق داشتن محیط زیست سالم
* حق تعیین سرنوشت