عدسی همگرا و واگرا دو نوع از عدسیها در اپتیک هستند که هر کدام ویژگیها و کاربردهای خاص خود را دارند.
**عدسی همگرا:**
عدسی همگرا به عدسیای گفته میشود که پرتوهای نور موازی که وارد آن میشوند، بعد از عبور از عدسی به یک نقطه مشترک به نام "فوکوس" نزدیک میشوند. این نوع عدسی معمولاً از جنس شیشه یا پلاستیک شفاف ساخته میشود و لبههای آن نازکتر از وسط عدسی است. کاربردهای عدسی همگرا شامل استفاده در دوربینها، میکروسکوپها و چشمپزشکی است.
**عدسی واگرا:**
عدسی واگرا برعکس عدسی همگرا عمل میکند. زمانی که پرتوهای نور موازی از این عدسی عبور میکنند، به جای اینکه به یک نقطه مشترک برسند، به سمت بیرون متفرق میشوند. این نوع عدسی معمولاً لبههای آن ضخیمتر از وسط است. عدسیهای واگرا کاربردهایی مانند استفاده در عینکهای مناسب برای نزدیکبینی دارند و به تصحیح دید نزدیکبین کمک میکنند.
در نهایت، هدف اصلی هر دو نوع عدسی، کنترل و هدایت پرتوهای نوری است، اما نحوه عملکرد آنها متفاوت است.