أَمْ تَحْسَبُ أَنَّ أَكْثَرَهُمْ يَسْمَعُونَ أَوْ يَعْقِلُونَ إِنْ هُمْ إِلَّا كَالْأَنْعامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ سَبِيلًا «44»
آيا گمان مىكنى كه اكثر كفّار (حقّ را) مىشنوند و (در آن) مىانديشند؟
آنان جز مانند چهارپايان نيستند، بلكه گمراهترند. (زيرا ارزش انسان به تعقّل و بينش اوست).
نکته ها
قرآن به هنگام انتقاد از كفّار، كلمهى اكثر را به كار مىبرد تا حساب آن دسته را كه هدايت مىشوند از باقى جدا كند.
سؤال: چرا انسان منحرف از چهارپايان بدتر است؟
پاسخ: 1. حيوان نمىتواند بيش از آنچه كه هست رشد كند، ولى انسان مىتواند و زمينه و امكانات رشد كاملًا براى او فراهم است.
2. حيوان عقل ندارد تا خوب وبد را بفهمد و حقّ و باطل را بشناسد، ولى انسانهاى منحرف با داشتن عقل، آن را زير پا گذارده و بر اساس هوس عمل مىكنند.
3. حيوان از يك غريزهى ثابت پيروى مىكند، ولى انسان منحرف از صدها هوى وهوس.
4. انسان منحرف، هم كج مىرود و هم انحراف خود را توجيه مىكند.
5. حيوان، نسبت به كسى كه به او محبّت كند رام است، ولى انسان منحرف نسبت به خداى
جلد 6 - صفحه 262
مهربان كفر مىورزد و بسيار ناسپاس است.
6. حيوانات