توبه بعد از گناه
الإمام عليّ(ع) : إن قارَفتَ سَيِّئَةً فَعَجِّل مَحوَها بِالتَّوبَةِ.
امام على(ع): اگر به گناهى آلوده شدى، بى درنگ آن را به توبه بشوى.
تحف العقول: ص ۸۱، حکمت نامه جوان، ص: ۱۴۶
۲. اشتغال به عیب خود
الإمام عليّ(ع) : مَن أبصَرَ عَيبَ نَفسِهِ شُغِلَ عن عَيبِ غَيرِهِ.
امام على(ع): هر که عيب خود را ببيند، از پرداختن به عيب ديگران، باز مى مانَد.
تحف العقول: ۸۸، ميزان الحکمه، ج۸، ص: ۳۲۲.
۳. ناامید نکردن گناهکار
الإمام عليّ(ع) : لاتُؤيِس مُذنِباً، فَکم مِن عاکفٍ عَلى ذَنبِهِ خُتِمَ لَهُ بِخَيرٍ.
امام على(ع): هيچ گنهکارى را نااميد مکن. چه بسيار گناه آلوده اى که عاقبتى نيکو يافته است.
بحار الأنوار: ۷۷/ ۲۳۹/ ۱، ميزان الحکمه، ج۹، ص: ۵۷۵.
۴. پرهیز از نیرنگ
الإمام عليّ(ع) : إيّاک والخَديعَةَ فَإنَّها مِن خُلُقِ اللِّئامِ.
امام على(ع): از نيرنگ بپرهيز، که خوى فرومايگان است.
تحف العقول: ص ۹۸.
۵. عزت مؤمن در گرو...
الإمام عليّ(ع) : عِزُّ المُؤمِنِ غِناهُ عَنِ النّاسِ.
امام على(ع): عزّت مؤمن، بى نيازى او از مردم است.
تحف العقول: ص ۸۸، دانش نامه امام حسين(ع) بر پايه قرآن و حديث، ج۲، ص: ۴۰۸
۶. میانه روی اقتصادی
الإمام عليّ(ع) : ما عالَ امرُؤٌ اقتَصَدَ.
امام على(ع): مرد ميانه رو، درويش نشود.
الخصال: ۶۲۰/ ۱۰، ميزان الحکمه، ج۸، ص: ۳۴۷.
۷. جلب روزی با صدقه
الإمام عليّ(ع) : اِستَنزِلوا الرِّزقَ بِالصَّدَقَةِ.
امام على(ع): روزى را با صدقه دادن، درخواست کنيد.
نهج البلاغة: الحکمة ۱۳۷، ميزان الحکمه، ج۴، ص: ۴۴۳.
۸. اندازه نگه داشتن در دوستی و دشمنی
الإمام عليّ(ع) : أحبِب حَبيبَک هَوناً ما عَسى أن يَعصِيَک يَوماً ما و أبغِض بَغيضَک هَوناً ماعَسى أن يَکونَ حَبيبَک يَوماً ما.
امام على(ع): دوستت را چندان به اندازه دوست بدار که بسا روزى دشمنت شود، و دشمنت را چنان به قاعده دشمن دار که بسا روزى دوستت شود.
نهج البلاغة: الحکمة ۲۶۸، دانش نامه اميرالمومنين(ع)، ج۴، ص: ۳۷۸.
۹. پند گرفتن از سرگذشت دیگران
الإمام عليّ(ع) : اَلسَّعيدُ مَن وُعِظَ بِغَيرِهِ.
امام على(ع): نيک بخت آن کس است که از سرگذشت ديگرى پند آموزد.
الخصال: ۶۲۱/ ۱۰، ميزان الحکمه، ج۵، ص: ۲۹۷.
۱۰. دوری از معرض تهمت
الإمام عليّ(ع) : مَن عَرَّضَ نَفسَهُ لِلتُّهَمَةِ فلايَلومَنَّ مَن أساءَ بِهِ الظَّنَّ.
امام على(ع): کسى که خود را در معرض تهمت قرار دهد، نبايد بدگمانِ به خويش را سرزنش کند.
کنز الفوائد: ۲/ ۱۸۲، ميزان الحکمه، ج۶، ص: ۵۷۲.
۱۱. رفاه زدگی مایه غفلت
الإمام عليّ(ع): إيّاکم وَالتَّنَعُّمَ وَالتَّلَهِّيَ وَالفاکهاتِ؛ فَإِنَّ في ذلِک غَفلَةً وَاغتِرارا.
امام على(ع): از نازپروردگى و خوش گذرانى و رفاه زدگى بپرهيزيد؛ زيرا که اينها مايه غفلت و غرورند.
کتاب من لا يحضره الفقيه: ج ۱ ص ۵۱۶ ح ۱۴۸۲، دانشنامه قرآن و حديث جلد هفدهم، صفحه: ۳۹۴.
۱۲. تواضع در برابر ثروتمندان
الإمام عليّ(ع): مَن أتى غَنِيّا فَتَواضَعَ لَهُ لِغِناهُ ذَهَبَ ثُلُثا دينِهِ.
امام على(ع): هر که نزد توانگرى رود و براى ثروتش به او تواضع نمايد، دوْ سومِ دينش از بين رفته است.
نهج البلاغة: الحکمة ۲۲۸، دانشنامه قرآن و حديث جلد هفدهم، صفحه: ۴۲۰.
۱۳. ارکان توبه
الإمام عليّ(ع): التَّوبَةُ عَلى أربَعِ دَعائِمَ: نَدَمٌ بِالقَلبِ، وَاستِغفارٌ بِاللِّسانِ، وعَمَلٌ بِالجَوارِحِ، وعَزمُ أن لا يَعودَ.
امام على(ع): توبه، بر چهار ستونْ استوار است: پشيمانى در دل، آمرزش خواهى به زبان، تحقّق بخشيدن [به آن] در عمل، و تصميم گرفتن به تکرار