سلاام بفرما
مول چیست؟
مول در شیمی، به واحد اندازهگیری مقدار ماده در سیستم SI میگویند. یک مول از ماده یا یک مول از یک جزء به صورت 6.02214076×10236.02214076×1023 از آن جزء یا ماده تعریف میشود. این عدد میتواند تعداد اتمها، مولکولها، یونها یا الکترونها باشد. این تعریف در سال 2018 به طور مجدد مورد بررسی قرار گرفت و جایگزین تعریف قبلی شد که بر اساس تعداد اتمهای ۱۲ گرم از کربن ۱۲ بنا شده بود. دلیل استفاده از عدد 6.02214076×10236.02214076×1023 یا همان عدد آووگادرو این بود که جرم یک مول از یک ترکیب شیمیایی (بر حسب گرم) به طور عددی با جرم میانگین یک مول از آن ترکیب با واحد دالتون (واحد جرم اتمی) برابر باشد. بنابراین، به طور مثال، یک مول آب حاوی 6.02214076×10236.02214076×1023 مولکول است که جرم کلی آن برابر با 18/015 گرم خواهد بود. همچنین، جرم میانگین یک مولکول از آب، برابر با 18/015
از واحد مول به طور گسترده در شیمی به عنوان روشی مناسب برای بیان مقادیر واکنشدهندهها و فرآوردهها استفاده میکنند. به طور مثال، واکنش شیمیایی زیر را در نظر بگیرید.
2H2+O2→2H2O2H2+O2→2H2O
واکنش بالا را اینطور میتوان بیان کرد که ۲ مول از هیدروژن با ۱ مول از اکسیژن واکنش میدهند تا ۲ مول آب به تولید برسد. همچنین از مول برای بیان تعداد اتمها، یونها، مولکولها، الکترون و سایر کمیات استفاده میشود. غلظت یک محلول را به طور معمول به کمک مولاریته بیان میکنند که عبارتست از مقدار ماده حل شده در هر واحد حجم از محلول که در بیشتر موارد به صورت مول بر لیتر تعریف و با M نشان داده میشود.
در گذشته از عبارت «گرم مولکول» (g mol) برای بیان تعداد مول مولکولها و از واحد «گرم اتم» (g atom) برای تعداد مول اتمها استفاده میشد. به طور مثال، یک مول از MgBr2MgBr2 برابر با ۱ گرم مولکول MgBr2MgBr2 و ۳ گرم اتم از این ماده بود.
توصیف دقیق مول
تصویر زیر را در نظر بگیرید. این تصویر نشان میدهد که برای شکلگیری ۱ مولکول آب، به دو اتم هیدروژن و ۱ اتم اکسیژن نیاز داریم. به همین ترتیب، اگر بخواهیم ۲ مولکول آب ایجاد کنیم، به چهار اتم هیدروژن و ۲ اتم اکسیژن نیاز پیدا خواهیم کرد. همچنین، برای تهیه ۵ مولکول آب به ۱۰ اتم هیدروژن و ۵ اتم اکسیژن احتیاج داریم. به عبارت دیگر، نسبت اتمهایی که برای ساخت مولکول آب مورد نیاز است، برای هیدروژن و اکسیژن به صورت ۲ به ۱ خواهد بود.

یکی از مشکلاتی که در بررسی مولکولها با این روش وجود دارد این است که بررسی آنها با چنین روشی بسیار دشوار خواهد بود زیرا در فرمولهای شیمیایی و بررسی واکنشهای شیمیایی، با میلیاردها اتم سر و کار خواهیم داشت و بررسی و شمارش آنها امری دشوار خواهد بود. به همین منظور، به جای شمارش اتمها از جرم آنها کمک میگیریم.
اتم هیدروژن، جرمی برابر با 1u1u خواهد داشت. یک اتم اکسیژن نیز جرمی در حدود 16u16u خواهد داشت. بنابراین، نسبت جرم اتم اکسیژن به جرم اتم هیدروژن به صورت ۱۶ به ۱ خواهد بود. اگر از هر عنصر، دو اتم داشته باشیم، نسبت جرمها به صورت ۳۲ به ۲ خواهد بود که بازم هم به شکل ۱۶ به ۱ ساده میشود. به همین ترتیب، اگر از هر عنصر، ۱۲ اتم داشته باشیم هم نسبت آنها ۱۹۲ به ۱۲ یا به شکل زیر است:
(12×16):(12×1)(12×16):(12×1)
با توجه به عبارت بالا میتوان دریافت که این نسبت، باز هم به صورت ۱۶ به ۱ خواهد بود. حتی اگر از هر عنصر، ۱۰۰ اتم هم داشته باشیم، این نسبت به صورت 1600 به 100 برقرار است. هرقدر که تعداد این اتمها بیشتر شود، تا زمانی