روشنگری را نام ببرید و هردو مورد را توضیح دهید

روشنگری یا «روشنگری اروپایی» (Enlightenment) به دوره‌ای در تاریخ اروپا در قرن هجدهم اشاره دارد که در آن مردم به فکر و عقل خود تکیه کردند و تلاش کردند تا با استفاده از دانش و علوم، دنیای خود را بهبود بخشند. در این دوره، تأکید بر عقل، علم و حقوق فردی افزایش یافت و مفاهیم جدیدی از آزادی و برابری شکل گرفت. بنا به اهمیت این دوره، می‌توان دو مورد کلیدی از روشنگری را به شرح زیر توضیح داد: 1. **تحول در تفکر فلسفی**: در دوره روشنگری، فیلسوفان بزرگ مانند ولتر، جان لاک و روسو اندیشه‌هایی را مطرح کردند که اساس‌گذار حقوق بشر و حکومت‌های دموکراتیک بودند. این تفکرها بر آزادی، فردیت و تحمل دینی تاکید می‌کردند و تاثیر عمیقی بر انقلاب‌های سیاسی در اروپا و آمریکا داشتند. 2. **رشد علم و آموزش**: در این دوره، دانشمندان و محققانی چون نیوتن و دکارت به تغییر و تحول در روش‌های علمی و فلسفی پرداخته و اصول جدیدی را برای تحقیق و جستجوی حقیقت پایه‌گذاری کردند. آموزش و پرورش در این زمان مورد توجه بیشتری قرار گرفت و مدارس و دانشگاه‌ها به مرکز تبادل دانش و ایده تبدیل شدند. به طور خلاصه، روشنگری نه تنها به تغییرات فکری و فلسفی منجر شد، بلکه فونداسیون‌های بسیاری از سیستم‌های سیاسی و اجتماعی مدرن را نیز بنا نهاد.

خلاصه 1. تعریف روشن‌گری روشن‌گری یعنی راهی برای شناخت حقیقت و برطرف‌کردن موانع شناخت. روشن‌گری دو معنا دارد: معنای عام روشن‌گری مخصوص فرهنگ جدید غرب نیست. پیامبران الهی برای برداشتن موانع شناخت حقیقت آمده‌اند. در فرهنگ اسلامی، سه راه برای شناخت حقیقت معرفی شده است: وحی عقل تجربه روشن‌گری در این معنا، همراه با جهان‌بینی و انسان‌شناسی دینی است و با کمک وحی، عقل و تجربه، توضیحی دینی از جهان ارائه می‌دهد. معنای خاص روشن‌گری مخصوص فرهنگ جدید غرب و معرفت‌شناسی غربی است. همراه با سکولاریسم (دین‌زدایی از معرفت) و اومانیسم (انسان‌محوری). این نوع روشن‌گری طی ۴۰۰ سال شکل‌های گوناگون پیدا کرده، اما یک ویژگی مشترک دارد: کنار گذاشتن وحی و شهود از مسیر شناخت حقیقت کامل روشن‌گری و علوم جدید یکی دیگر از پرسش‌های اساسی بشر، پرسش معرفت‌شناسانه است. و روشن‌گری، پاسخ فرهنگ غرب به این پرسش بنیادین است. به همین دلیل از روشن‌گری به عنوان مهم‌ترین ویژگی معرفت‌شناختی فرهنگ معاصر غرب یاد می‌شود. ● روشن‌گری، راه شناخت حقیقت و موانع شناخت آن را معرفی می‌کند. روشن‌گری دارای دو معنای خاص و عام است: معنای عام روشن‌گری پدیده‌ای مدرن و مربوط به فرهنگ معاصر غرب نیست. انبیا‌ی الهی از دیرباز برای روشن‌گری و برداشتن موانع موجود بر سر راه حقیقت آمده‌اند. در فرهنگ دینی اسلام، وحی و تجربه، به عنوان روش‌های شناخت حقیقت معرفی شده‌اند. روشن‌گری در این معنا، هنگامی که همراه با هستی‌شناسی و انسان‌شناسی دینی باشد، با استفاده از وحی، عقل و تجربه، تفسیری دینی از انسان و جهان ارائه می‌دهد. معنای خاص روشن‌گری به مبنای معرفت‌شناسی پذیرفته‌شده در فرهنگ غرب گفته می‌شود. روشن‌گری در این معنا، روشی از معرفت و شناخت است که با سکولاریسم و اومانیسم همراه شده است. این روش در طول بیش از چهارصد سال فرهنگ جدید غرب، شکل‌های مختلفی پیدا کرده است که وجه مشترک همه‌ی آن‌ها، کنار گذاشتن وحی و شهود در شناخت حقیقت است.