جواب معرکه
آره خب، فرمول خاصی که بتونی باهاش دقیق تعداد ایزومرها رو حساب کنی وجود نداره. تعداد ایزومرها خیلی به تعداد کربنها بستگی داره و هرچی کربن بیشتر باشه، تعداد ایزومرها هم خیلی زیاد میشه.
چند تا راه کلی برای پیدا کردن ایزومرها وجود داره:
رسم دستی: اگه مولکول کوچیکه، میتونی با دست ساختارهای مختلف رو بکشی و ببینی چند تا ایزومر میتونی پیدا کنی. ولی اگه مولکول بزرگ باشه، این روش خیلی وقتگیر و سخته.
استفاده از نرمافزار: بعضی نرمافزارهای شیمی هستن که میتونن بهت کمک کنن ایزومرهای ممکن رو پیدا کنی و بشمری. مثلاً ChemDraw، MarvinSketch یا ACD/ChemSketch.
قواعد و الگوها: بعضی قانونها و الگوها هستن که میتونن بهت یه تخمین از تعداد ایزومرها بدن، ولی اینا کامل نیستن و ممکنه استثنا داشته باشن. مثلاً:
آلکانها: هرچی تعداد کربنها بیشتر میشه، تعداد ایزومرها هم خیلی سریع زیاد میشه. برای آلکانهای کوچیک، میتونی از جدولها و الگوهای آماده استفاده کنی.
آلکنها و آلکینها: اینا علاوه بر ایزومرهای اسکلتی (که به خاطر تغییر تو زنجیره کربنی به وجود میان)، ایزومرهای دیگه مثل سیس/ترانس و ایزومرهای مربوط به محل پیوند دوگانه یا سهگانه هم دارن.
نکته مهم: به جای اینکه سعی کنی فرمولهای پیچیده رو حفظ کنی، بهتره مفهوم ایزومری رو خوب بفهمی و بتونی ساختارهای مختلف رو بکشی و تشخیص بدی. اینجوری میتونی برای هر مولکولی، ایزومرهای ممکنش رو پیدا کنی.