#### **بخش اول: صحیح یا غلط** (۵ سوال - ۲ نمره)
مشخص کنید عبارت زیر صحیح (ص) یا غلط (غ) است.
۱. (ص/غ) در تنفس پوستی، گازها از طریق شبکه مویرگی زیرپوستی با محیط مبادله میشوند.
۲. (ص/غ) دریچههای سینی در ابتدای سرخرگهای آئورت و ششی قرار دارند.
۳. (ص/غ) گلبولهای قرمز در مغز استخوان تولید میشوند و هسته خود را حفظ میکنند.
۴. (ص/غ) در سامانه گردش باز، خون مستقیماً به فضای بین یاختهها وارد میشود.
۵. (ص/غ) فشار خون بیشینه در هنگام انقباض بطنها اندازهگیری میشود.
---
#### **بخش دوم: چهارگزینهای** (۱۵ سوال - ۶ نمره)
گزینه صحیح را انتخاب کنید.
۶. کدام گزینه درباره **حبابک**های ششی **نادرست** است؟
- الف) دیواره آنها از بافت پوششی سنگفرشی تشکیل شده است.
- ب) توسط مویرگهای خونی احاطه شدهاند.
- ج) عامل سطح فعال (سورفاکتانت) توسط یاختههای سنگفرشی ترشح میشود.
- د) در آنها تبادل گازهای تنفسی انجام میشود.
۷. کدام بخش از قلب، خون را به سرخرگ آئورت پمپ میکند؟
- الف) دهلیز راست
- ب) بطن راست
- ج) دهلیز چپ
- د) بطن چپ
۸. کدام گزینه در مورد **هموگلوبین** صحیح است؟
- الف) فقط به اکسیژن متصل میشود.
- ب) در گلبولهای سفید یافت میشود.
- ج) در ششها اکسیژن را آزاد میکند.
- د) در بافتها اکسیژن را از دست میدهد.
۹. کدام عامل **مستقیماً** در تنظیم تولید گلبولهای قرمز نقش دارد؟
- الف) آهن
- ب) اریتروپوئتین
- ج) ویتامین B۱۲
- د) فولیک اسید
۱۰. در سامانه گردش مضاعف، خون چند بار از قلب عبور میکند؟
- الف) ۱ بار
- ب) ۲ بار
- ج) ۳ بار
- د) ۴ بار
---
#### **بخش سوم: تشریحی** (۱۰ سوال - ۸ نمره)
۱۶. (۱ نمره) نقش عامل سطح فعال (سورفاکتانت) در حبابکهای ششی را توضیح دهید.
۱۷. (۱ نمره) تفاوت سامانه گردش باز و بسته را با ذکر مثال بیان کنید.
۱۸. (۱ نمره) چرا دیواره بطن چپ ضخیمتر از بطن راست است؟
۱۹. (۱ نمره) دو تفاوت اصلی بین سرخرگها و سیاهرگها را نام ببرید.
۲۰. (۰.۵ نمره) وظیفه دریچههای لانه کبوتری در سیاهرگها چیست؟
---
#### **بخش چهارم: تطبیقی و تحلیل** (۵ سوال - ۴ نمره)
۲۶. (۱ نمره) با استفاده از شکل ۲۳ (گردش خون ماهی)، مسیر خون را از قلب تا بازگشت به قلب توضیح دهید.
۲۷. (۱ نمره) رابطه بین کمبود آهن و کمخونی (آنمی) را تحلیل کنید.
۲۸. (۱ نمره) چرا در پرندگان و پستانداران، گردش خون مضاعف کارایی بیشتری دارد؟
---
#### **بارمبندی:**
- صحیح/غلط: هر سوال ۰.۴ نمره (مجموع ۲ نمره)
- چهارگزینهای: هر سوال ۰.۴ نمره (مجموع ۶ نمره)
- تشریحی: مجموع ۸ نمره (بر اساس جزئیات پاسخ)
- تطبیقی: مجموع ۴ نمره (بر اساس تحلیل منطقی)
---
### پاسخنامه
#### **بخش اول: صحیح یا غلط**
۱. **ص**
۲. **ص**
۳. **غ** (گلبولهای قرمز هسته ندارند.)
۴. **ص**
۵. **ص**
#### **بخش دوم: چهارگزینهای**
۶. **ج**
۷. **د**
۸. **د**
۹. **ب**
۱۰. **ب**
#### **بخش سوم: تشریحی**
۱۶. **سورفاکتانت** نیروی کشش سطحی آب در حبابکها را کاهش میدهد و باز شدن آنها را تسهیل میکند.
۱۷. **سامانه باز:** خون مستقیماً به فضای بین یاختهها میرود (مثال: ملخ). **سامانه بسته:** خون فقط در رگها جریان دارد (مثال: انسان).
۱۸. **بطن چپ** خون را به تمام بدن پمپ میکند و نیاز به فشار بیشتری دارد.
۱۹. **سرخرگها:** دیواره ضخیمتر، خون اکسیژندار. **سیاهرگها:** دیواره نازکتر، خون کماکسیژن.
۲۰. **جلوگیری از بازگشت خون** و حفظ جریان یکطرفه به سمت قلب.
#### **بخش چهارم: تطبیقی و تحلیل**
۲۶. **مسیر خون در ماهی:** بطن → سرخرگ شکمی → آبششها → سرخرگ پشتی → مویرگهای بدن → سیاهرگ شکمی → قلب.
۲۷. **کمبود آهن** تولید هموگلوبین را کاهش میدهد و موجب کمخونی میشود.
۲۸. **جدایی کامل بطنها** در پرندگان و پستانداران، فشار خون را برای رساندن اکسیژن به بافتها افزایش میدهد.
**موفق باشید!** 🌟
