مهمترین عامل پیشرفت مسلمانان در زمینههای مختلف، علاقه و توجه آنها به علم و آگاهی از دستاوردهای سایر ملل بود. مسلمانان با مطالعه و ترجمه آثار دانشمندان دیگر کشورها مانند یونان، روم و ایران، و همچنین با تأسیس مراکز علمی مانند بیتالحکمه در بغداد، توانستند به توسعه علوم و فنون کمک کنند. این تعامل و تبادل دانش باعث شد علوم و فنون به کشورها و فرهنگهای دیگر منتقل شود و پیشرفتهای عظیمی در زمینههایی مانند ریاضیات، نجوم، پزشکی و فلسفه رقم بخورد.