برای بررسی دیدگاه تبیینی از سه وجه روششناسی، انسانشناسی و جامعهشناسی، میتوانیم به صورت زیر عمل کنیم:
### 1. روششناسی
دیدگاه تبیینی در روششناسی به معنای استفاده از روشهای علمی و تحقیقاتی برای درک و تحلیل پدیدههای اجتماعی است. این دیدگاه تأکید میکند که برای فهم بهتر یک پدیده، لازم است به دنبال فهم علتها و روابط علت و معلولی آن باشیم. در این رویکرد، پژوهشگران معمولاً از روشهای کمی (مانند Surveys و تحلیل دادههای آماری) و کیفی (مانند مصاحبه و مشاهده) استفاده میکنند تا به علتهای اصلی و زمینههای اجتماعی پدیدهها پی ببرند.
### 2. انسانشناسی
در چارچوب انسانشناسی، دیدگاه تبیینی به مطالعه رفتارها، باورها و رفتارهای فرهنگی انسانها میپردازد. انسانشناسان تلاش میکنند تا از طریق تحلیل نمادها، متون فرهنگی و متون اجتماعی به زمینههای تاریخی و اجتماعی رفتارهای انسانی پی ببرند. این رویکرد میتواند به درک اینکه چگونه عوامل فرهنگی، تاریخی و اجتماعی در شکلگیری رفتارها و هنجارها مؤثرند، کمک کند.
### 3. جامعهشناسی
از منظر جامعهشناسی، دیدگاه تبیینی به بررسی ساختارهای اجتماعی و روابط میان افراد و گروهها میپردازد. جامعهشناسان با تمرکز بر نهادها (مثل خانواده، مدرسه، و...) و ساختارهای اجتماعی (مانند طبقات اجتماعی و قومیتها) به دنبال درک چگونگی عملکرد این نهادها و تأثیر آنها بر رفتار افراد و گروهها هستند. این رویکرد به تحلیل نابرابریها، تبعیضها و الگوهای رفتاری در جوامع مختلف نیز توجه دارد.
### نتیجهگیری
به طور کلی، دیدگاه تبیینی در هر سه زمینه (روششناسی، انسانشناسی و جامعهشناسی) بر اهمیت فهم علتها و زمینههای اجتماعی پدیدهها تأکید دارد. این رویکرد به پژوهشگران این امکان را میدهد تا با تأمل بر ابعاد مختلف یک پدیده، تحلیلی جامع و کامل ارائه دهند.
