گردهافشانی فرآیندی است که در آن گرده از مادگی یک گل به مادگی گل دیگر یا به همان گل منتقل میشود. این فرآیند برای تولید مثل در گیاهان ضروری است. گردهافشانی به دو روش اصلی انجام میشود: مستقیم و غیرمستقیم.
### 1. گردهافشانی مستقیم:
در گردهافشانی مستقیم، گرده از فرگشت (بخش مذکر) یک گل به مادگی (بخش مؤنث) همان گل منتقل میشود. این نوع گردهافشانی معمولاً در گلهایی که دارای ساختارهای خاص و متناسب با این نوع گردهافشانی هستند، دیده میشود. این روش معمولاً خودگلنشینی نامیده میشود چون گرده همان گل به خود او منتقل میشود.
**مثالها:**
- گلهایی که میتوانند خودگردهافشانی کنند، مانند بعضی از انواع گندم و نخود، در گردهافشانی مستقیم عمل میکنند.
### 2. گردهافشانی غیرمستقیم:
در گردهافشانی غیرمستقیم، گرده از یکی از گلها به گل دیگر منتقل میشود. این فرآیند معمولاً با کمک حشرات، باد، یا دیگر عوامل محیطی انجام میشود. در این روش، گرده به گلهای دیگر منتقل شده و این عمل موجب تنوع ژنتیکی در گیاهان میشود.
**مثالها:**
- گردهافشانی توسط حشرات: زنبورها، پروانهها و دیگر حشرات با جستجو برای گلها، گرده را از یک گل به گل دیگر منتقل میکنند.
- گردهافشانی توسط باد: در برخی گیاهان، مانند اوکالیپتوس یا دانههای علف، گردهها سبک بوده و به راحتی توسط باد انتقال مییابند.
### اهمیت گردهافشانی:
کلاسهای گردهافشانی (هم مستقیم و هم غیرمستقیم) برای تولید مثل گیاهان و تنوع زیستی بسیار مهم هستند. گیاهانی که گردهافشانی غیرمستقیم دارند، میتوانند به طور بهتری با محیط خود سازگار شوند و ویژگیهای مناسبتری برای بقا پیدا کنند.
در مجموع، گردهافشانی مستقیم و غیرمستقیم دو روش اصلی هستند که گیاهان برای تولید مثل و ادامه نسل خود به کار میبرند.
