جواب معرکه
شکست نور:
تغییر مسیر پرتو نور به هنگام عبور از یک محیط شفاف به محیط شفاف دیگر
را شکست نور می گویند.
در چه صورتی نور هنگام عبور از محیطی نمی شکند؟
وقتی باریکه نوری به طور عمود بر سطح یک جسم شفافی بتابد، مسیر نور در هنگام عبور از جسم هم چنان مستقیم خواهد بود و بدون شکست به مسیر خود ادامه می دهد.
اگر نور با زوایه ای به غیر از ۹۰ درجه به یک جسم شفاف (مثلا شیشه) برخورد کند هنگام ورود به شیشه مسیر حرکتش مقداری کج می شود.
نکته
اگر باریکه نور از محیط رقیق وارد محیط غلیظ شود در این صورت به خط عمود بر سطح نزدیک می.شود اگر باریکه نور از محیط غلیظ وارد محیط رقیق شود، در این صورت از خط عمود بر سطح دور می شود.
وقتی باریکه نور از شیشه محیط غلیظ بخواهد وارد هوا (محیط رقیق شود، از خط عمود بر سطح دور میشود ولی هنگامی که نور از محیط غلیظ وارد محیط رقیق می،شود پرتو نور به خط عمود نزدیک میشود.
منشور:
قطعه ای مثلثی شکل است که از یک ماده شفاف مثل شیشه یا پلاستیک های
بی رنگ ساخته می شود.
علت شکست نور در منشور:
وقتی پرتوهای نور به یکی از دیوارههای منشور برخورد میکند و به آن وارد می شود در اثر پدیده شکست مسیرش تغییر می.کند این پرتو هنگام خروج از دیواره دیگر منشور ،نیز دچار تغییر می شود.
:نکته
باریکه نور هنگام ورود از هوا به ،منشور طوری شکسته میشود که به خط عمود نزدیک شود. همچنین هنگام خروج باریکه نور از منشور به هوا، طوری شکسته میشود که از خط عمود دور شود.
پاشندگی نور
باریکه نور سفید پس از عبور از منشور به رنگهای مختلف تجزیه می شود
این پدیده را پاشندگی نور گویند.
طیف نور
به مجموعه نورهای رنگی که از پاشیده شدن نور در منشور به وجود می آید،
گفته طیف نور می
شود.
نکته
در پاشندگی نور سفید توسط منشور نور بنفش بیشترین انحراف
کمترین انحراف را پیدا میکنند.
انواع عدسی:
۱ عدسی همگرا (کوژ یا محدب)
ضخامت وسط این عدسی بیشتر از ضخامت کناره های آن است.
این نوع عدسی پرتوهای نور را در یک نقطه متمرکز میکند یا به عبارت دیگر
پرتوهای نور را به یکدیگر نزدیک میکند
- عدسی واگرا کاو) یا مقعر
ضخامت وسط این عدسی کمتر از ضخامت کناره های آن است.
این نوع عدسی پرتوهای نور موازی را واگرا می،نماید به عبارت دیگر پرتوهای
نور را از یکدیگر دور می کند.
کانونی و فاصه کانونی عدسی همگرا
محل تشکیل لکه روشن را کانونی عدسی همگرا گویند.
اگر فاصله بین عدسی تا صفحه کاغذ را اندازه ،بگیرید این فاصله را فاصله
کانونی عدسی گویند.
تصویر همه اجسام از پشت عدسی همگرا و واگرا:
تصویر همه اجسام از پشت عدسی همگرا بزرگتر از جسم و تصویر همه اجسام
از پشت عدسی واگرا کوچکتر از جسم است.
با توجه به شیوه شکست نور دلیل نامگذاری همگرا و واگرا بودن این عدسی ها را توضیح دهید.
پرتوهای نور هنگام خارج شدن از عدسی همگرا روی هم جمع در یک نقطه جمع میشوند ولی پرتوهای نور هنگام خارج شدن از عدسی واگرا از . هم وا یا
دور می شوند.
