برای تحلیل این بیت شعری، ابتدا باید به تعریف نهاد و فعل بپردازیم:
- **نهاد**: نهاد یا فاعل، شخص، چیز یا موضوعی است که فعل دربارهٔ آن انجام میشود. در این بیت، "تو" بهطور ضمنی میتواند نهاد باشد، زیرا شاعر به خداوند یا معشوق خطاب میکند.
- **فعل**: فعل عملی است که توسط نهاد انجام میشود. در این بیت دو فعل داریم که بهوضوح قابل شناسایی هستند: "رهایی" و "آشنایی"
اکنون به تجزیه و تحلیل بیت میپردازیم:
بیت: "از ظلمت خود رهایی ام ده با نور خود آشنایی ام ده."
- در اینجا نهاد "من" یا "شاعر" است که بهطور صریح ذکر نشده است، بنابراین میتوانیم بگوییم نهاد زبانی وجود ندارد و نهاد ضمنی است.
- فعلها به صورت زیر مشخص میشوند:
1. "رهایی" (فعل امری)
2. "آشنایی" (فعل امری)
در نتیجه:
- تعداد نهادها: 1 (نهاد ضمنی)
- تعداد فعلها: 2
نتیجهگیری: تعداد نهاد = 1 و تعداد فعلها = 2.