این متن آموزشی مربوط به فصل چهارم علوم تجربی نهم است و تفاوت بین شتاب و سرعت و همچنین نحوه محاسبه و تبدیل واحدهای مربوط به آنها بیان شده است. در ادامه به تشریح مفاهیم کلیدی این بخش میپردازیم:
### نکات کلیدی:
1. **سرعت ثابت و شتاب**: سرعت ثابت به معنای تغییر نکردن مقدار سرعت در طول زمان است، یعنی شتاب صفر است. در حالت شروع حرکت، حتی اگر سرعت لیتالی ثابت باشد، چون مقدار آن به تدریج از صفر افزایش مییابد، شتاب وجود دارد.
2. **شتاب مثبت و منفی**: شتاب مثبت به معنای افزایش سرعت و شتاب منفی (شتاب کاهش) به معنای کاهش سرعت است.
### فرمولها:
- **مسافت (x)**: فاصله طی شده که با واحد متر (m) اندازهگیری میشود.
- **جابجایی (x̅)**: تغییر مکان که با واحد متر (m) سنجیده میشود.
- **زمان (t)**: مدت زمان موضوع مطالعه، با واحد ثانیه (s).
- **تندی متوسط (v̅)**: برابر با مسافت تقسیم بر زمان، با واحد متر بر ثانیه (m/s).
- **سرعت متوسط (s̅)**: با واحد متر بر ثانیه (m/s)، یک بردار است و جهت دارد.
- **تغییرات سرعت (Δs)** و **زمان تغییرات سرعت (Δt)** برای محاسبه شتاب متوسط.
### تبدیل واحد:
برای تبدیل واحدهای سرعت:
- از متر بر ثانیه به کیلومتر بر ساعت: ضرب در 3.6
- از کیلومتر بر ساعت به متر بر ثانیه: تقسیم بر 3.6
### مثال:
اگر سرعت یک هواپیما ۸۰۰ کیلومتر بر ساعت باشد و بخواهیم آن را به متر بر ثانیه تبدیل کنیم:
\[ 800 \, \text{km/h} \times \frac{1000}{3600} = 222.22 \, \text{m/s} \]
### نتیجهگیری:
این مفاهیم برای فهم بهتر مکانیک حرکت و انجام محاسبات صحیح بین واحدهای مختلف ضروری هستند. درک تفاوت شتاب و سرعت و نحوه تبدیل واحدها به خصوص برای حل مسائل حرکتی مهم است.