پرتوزا به معنای خاصیتی است که برخی از مواد دارند و در نتیجهی این خاصیت، اشعههای یونیزهکننده مانند اشعه ایکس، گاما، یا ذرات آلفا و بتا را تولید میکنند. این نوع اشعهها از هستهی ناپایدار اتمها آزاد میشوند.
به طور کلی، مواد پرتوزا میتوانند به دو دسته تقسیم شوند:
1. **پرتوزایی طبیعی:** برخی از عناصر مانند اورانیوم، رادیم و توریم به طور طبیعی پرتوزا هستند و اشعههایی را به طور مداوم تولید میکنند.
2. **پرتوزایی مصنوعی:** این نوع پرتوها به وسیلهی واکنشهای هستهای ایجاد میشوند. به عنوان مثال، در برخی از آزمایشگاهها یا در فرآیندهای صنعتی، میتوان مواد پرتوزا تولید کرد.
افراد میتوانند در معرض پرتوزا شدن قرار بگیرند و این امر ممکن است بر سلامت آنها تأثیر بگذارد. برای همین، دانشمندان و مهندسان در زمینهی پرتوپزشکی و ایمنی هستهای به دنبال راههایی هستند تا از خطرات ناشی از مواد پرتوزا جلوگیری کنند و به طرز مناسبی از آنها استفاده کنند.
بنابراین، پرتوزا به معنای توانایی تولید اشعههای مضر توسط اتمها و مواد است که این خاصیت میتواند در کاربردهای مختلف علمی، پزشکی و صنعتی مورد استفاده قرار گیرد.