جزوه فصل ۳ علوم نهم
رفتار اتمها با یکدیگر
---
1️⃣ چرا اتمها با هم پیوند میدهند؟
اتمها تمایل دارند لایهٔ ظرفیت (آخرین لایهٔ الکترونی) خود را کامل کنند تا به پایداری برسند.
کامل شدن لایه ظرفیت = رسیدن به آرایش گازهای نجیب
این کار با از دست دادن، گرفتن یا اشتراک الکترون انجام میشود.
---
2️⃣ الکترونهای ظرفیتی
الکترونهای لایهٔ آخر اتم
نقش اصلی در تشکیل پیوند شیمیایی
تعداد آنها خواص شیمیایی عنصر را تعیین میکند
مثال:
Na → یک الکترون ظرفیتی
Cl → هفت الکترون ظرفیتی
---
3️⃣ پیوند یونی
تعریف:
پیوندی که بر اثر انتقال الکترون از یک اتم به اتم دیگر ایجاد میشود.
ویژگیها:
بین فلز و نافلز
تشکیل یون مثبت و منفی
جاذبهٔ الکتریکی بین یونها
مثال:
Na⁺ + Cl⁻ → NaCl
خواص ترکیبات یونی:
نقطه ذوب بالا
محلول در آب
رسانای برق در حالت مذاب یا محلول
---
4️⃣ پیوند کووالانسی (اشتراکی)
تعریف:
پیوندی که در آن اتمها الکترونها را با هم شریک میشوند.
ویژگیها:
بین نافلزها
تشکیل مولکول
پیوند قوی درون مولکولی
مثالها:
H₂O
CO₂
O₂
---
5️⃣ انواع پیوند کووالانسی
پیوند یگانه (—)
پیوند دوگانه (=)
پیوند سهگانه (≡)
مثال:
O₂ → پیوند دوگانه
N₂ → پیوند سهگانه
---
6️⃣ فرمول شیمیایی
فرمول مولکولی:
نوع و تعداد اتمها را نشان میدهد.
مثال: H₂O → دو هیدروژن و یک اکسیژن
فرمول یونی:
نسبت یونها را نشان میدهد.
مثال: NaCl
---
7️⃣ تفاوت ترکیب و مخلوط