بسپارشی شدن یا پلیمریزاسیون (Polymerization) فرآیندی است که در آن مولکولهای کوچک به نام منومرها (Monomers) به یکدیگر متصل میشوند و یک مولکول بزرگتر به نام بسپار (Polymer) را تشکیل میدهند. این فرآیند نقش بسزایی در تولید مواد مختلفی مانند پلاستیکها، لاستیکها و الیافهای مصنوعی دارد.
### انواع بسپارشی شدن:
1. **بسپارشی شدن افزایشی (Addition Polymerization)**: در این نوع، مولکولهای منومر به طور مستقیم به یکدیگر متصل میشوند، بدون اینکه مولکولهای کوچک یا مواد شیمایی دیگر از دست بروند. این نوع بسپارشی با استفاده از حرارت، فشار یا کاتالیزور انجام میشود.
2. **بسپارشی شدن تراکمی (Condensation Polymerization)**: در این نوع، هر بار که دو منومر به یکدیگر متصل میشوند، یک مولکول کوچک (معمولاً آب) به عنوان محصول جانبی آزاد میشود.
### معادله بسپارشی شدن:
برای مثال، در بسپارشی شدن افزایشی، اگر ما منومر اتیلن (C₂H₄) را در نظر بگیریم، معادله بسپارشی آن به صورت زیر خواهد بود:
\[ n \, \text{C}_2\text{H}_4 \rightarrow \text{C}_n\text{H}_{2n} \]
در اینجا n تعداد مولکولهای منومر است که با هم ترکیب میشوند و یک بسپار پلیاتیلن (Polyethylene) تولید میکنند.
در نتیجه، بسپارشی شدن یک فرآیند کلیدی در تولید بسیاری از مواد روزمره ما است و درک آن میتواند در فهم بهتر دنیای اطرافمان مؤثر باشد.