دامنِ صحرا و تماشای بهار
معنی: سحرگاه روز اول بهار که (در آن زمان) شب و روز باهم فرقی ندارند، رفتن به صحرا و تماشای زیبایی های فصل بهار لذت بخش است.
واژه های مهم:
بامداد: صبح زود
لیل: شب
نهار: روز
نکته های ادبی:
آرایه تضاد بین واژه های لیل و نهار آمده است. «بامداد، لیل، نهار» و «صحرا و بهار» مراعات نظیر هستند.
نهار و بهار : جناس اختلافی
دانش زبانی:
خوش: مسند
بود: فعل اسنادی
دامن صحرا: نهاد
تعداد جمله:
۱ – بامدادی که لیل و نهار تفاوت نکند
۲ – دامن صحرا و تماشای بهار خوش بود
۲- آفرینش همه تنبیهِ خداوندِ دل است ◈※◈ دل، ندارد که ندارد به خداوند اِقرار
معنی: تمام خلقت خدا وسیلهای برای آگاه کردن انسان های خردمند است؛ آن کسی که با این همه نشانه، خداوند را انکار کند درک ندارد.
واژه های مهم:
آفرینش: آفریدههای جهان
تنبیه: هوشیار کردن
خداوند دل: صاحب دل (انسان عارف)
نکته های ادبی:
واژه های خداوند و خداوند با هم جناس هستند (یکی به معنای صاحب و دیگری به معنای خداست).
دانش زبانی:
آفرینش: نهاد
تنبیه خداوند دل: مسند
تنبیهِ خداوند دل: یک گروه اسمی است که «تنبیه» هسته و «خداوند دل» وابسته آن است.
تعداد جمله:
۱ – آفرینش همه تنبیه خداوند دل است
۲ – دل ندارد
۳ – که به خداوند اقرار ندارد
۳- این همه نقشِ عجب، بر در و دیوار وجود ◈※◈ هر که فکرت نکند، نقش بُوَد بر دیوار
معنی: آن کسی که با این همه تصاویر شگفت انگیز در عالم به خالق آنها فکر نکند، مانند یک نقاشی بیروح و مرده است.
واژه های مهم:
عجب: عجیب و شگفتانگیز
وجود: هستی
فکرت: فکر و اندیشه[«ت» اینجا ضمیر نیست و جزء کلمه است]
نکته های ادبی:
«در و دیوار وجود»: وجود به خانهای تشبیه شدهاست که دارای در و دیوار است. خانه، حذف شده و اجزای آن (در و دیوار) آمده است. این آرایه را در متوسطه دوم فرامیگیرید.
دانش زبانی:
این همه نقش عجب: گروه اسمی است (این: صفت اشاره همه: صفت مبهم نقش: هسته عجب: صفت بیانی).
تعداد جمله:
۱ – این همه نقش عجب بر در و دیوار وجود ( هست )
۲ – هر که فکرت نکند
۳ – نقش بر دیوار بود
۴- کوه و دریا و درختان، همه در تسبیحاند ◈※◈ نه همه مستمعی، فهم کند این اَسرار
معنی: همهی موجودات و کائنات عالم در حال نیایش خدا هستند؛ اما هر شنوندهای این راز را درک نمیکند.
واژه های مهم:
تسبیح: نیایش کردن، خدا را به پاکی یاد کردن
مستمع: شنونده
فهم: درک
اسرار: جمع سِرّ، رازها
نکته های ادبی:
آرایه مراعات نظیر بین واژه های «کوه، دریا و درختان» آمدهاست. آرایه تشخیص نیز دارد
. تلمیح (اشاره به آیه ۱ سوره جمعه: یُسَبِّحُ لِلَّهِ مَا فِی السَّمَوَاتِ وَمَا فِی الْأَرْضِ).
دانش زبانی:
کوه، دریا و درختان: نهاد
این اسرار: مفعول.
تعداد جمله:
۱ – کوه و دریا و درختان همه در تسبیح اند
۲ – نه همه مستمعی این اسرار فهم کند
۵- خبرت هست که مرغان سحر میگویند: ◈※◈ آخر اِی خفته، سَر از خوابِ جهالت، بردار؟
معنی: آیا خبر داری که خروس ها و پرندگان دیگر با صدای بلند میگویند: ای کسی که خوابیدهای! سر از خواب نادانی بردار و آگاه باش.
واژه های مهم:
مرغان: پرندگان
خفته: غافل و بیخبر
جهالت: نادانی
نکته های ادبی:
«مرغان سحر میگویند» دارای آرایه تشخیص است.
جهالت و نادانی به خواب تشبیه شده
دانش زبانی:
«ت» در واژه «خبرت» نهاد است
هست: فعل غیراسنادی به معنای «داری»
سر: مفعول
خواب جهالت: متمم.
همین حالا همیار را نصب کنید و همیشه یک معلم همراه خود داشته باشید.
'نصب از مایکت و بازار '
تعداد جمله:
۱ – خبرت هست
۲ – که مرغان سحر می گویند
۳ – ای خفته