در دوران باستان، تعلیم و تربیت به طور عمده به گروه خاصی از جامعه، به ویژه نخبگان و طبقات بالای اجتماعی، اختصاص داشت. این گروه شامل مردان بود که به عنوان تحصیلکردگان و معلمان شناخته میشدند. در بسیاری از فرهنگها، نظیر یونان باستان و روم، آموزش بیشتر بر روی جوانان ثروتمند و اشراف متمرکز بود و بهنوعی بازماندگان این طبقات میتوانستند از تعلیمات برخوردار شوند.
ابعاد تعلیم و تربیت در دوران باستان شامل موارد زیر میباشد:
1. **آموزش فلسفی و علمی**: در یونان و روم، آموزش شامل فلسفه، ریاضیات، نجوم و دیگر علوم بود. معلمان مطرحی مانند سقراط، افلاطون و ارسطو در این دوران به آموزش و تربیت شاگردان خود میپرداختند.
2. **آموزش نظامی**: در برخی از جوامع، آموزش نظامی نیز بخشی از تربیت جوانان محسوب میشد. بهخصوص در اسپارت، جوانان در سنین پایین با تمرینات سخت نظامی تربیت میشدند.
3. **آموزش دینی**: در جوامع باستانی، آموزشهای دینی و مذهبی نیز برای تربیت جوانان اهمیت زیادی داشت و جوانان را با آیینها و باورهای دینی آشنا میکرد.
4. **آموزش عملی**: این شامل کارآموزی در حرفهها و صنایع مختلف بود. جوانان در این دورهها با مهارتهای عملی و کاربری آشنا میشدند.
در نهایت، باید گفت که آموزش در این دوران به گسترش فرهنگ، علم و ارزشهای اجتماعی کمک شایانی میکرد، اما همچنان که گفتیم، عمدتاً به طبقات خاص و نخبگان جامعه اختصاص داشت.