جواب معرکه
عوامل مختلفی (فیزیکی و شیمیایی) سنگ های روی کوه ها، صخره ها و ساختمان ها را در گذر زمان دچار تغییر می کنند.
هوازدگی: به فرآیندی گفته میشود که باعث خرد شدن سنگ ها به قطعات ریز تر می شود.
هوازدگی فیزیکی: به خُرد شدن فیزیکی سنگ ها به قطعات کوچکتر، بدون آنکه ترکیب شیمیایی آنها تغییر کند.
▶ ۱- انجماد آب در سنگ ها: در فصل زمستان با یخ زدن آب، آب افزایش حجم پیدا میکند و این افزایش حجم باعث خرد شدن سنگ ها می شود.
مراحل هوازدگی سنگ ها در اثر یخبندان آب در درزها و شکاف ها عبارتند از:
1) یخ زدگی و افزایش حجم 2) ذوب یخ
3) یخ زدگی دوباره آب و افزایش حجم 4) خرد شدن سنگ ها
▶ ۲- جریان آب رودخانه: همانطور که میدانیم، سنگ ها را جریان آب رودخانه جابجا میکند و در حین حرکت به هم برخورد می کنند. سنگ ها در اثر برخورد به قطعات کوچکتر تبدیل می شوند و شکل آنها از حالت زاویه دار بودن به حالت گرد تبدیل میشود ( فرسایش مییابند).
▶ ۳- جانداران: گیاهان از طریق رشد ریشه در شکاف سنگ ها باعث خورد شدن آن میشوند.
▶ ۴- برداشته شدن بار فوقانی: میدانیم که سنگ های زیرین تحت فشار وزن لایه های بالایی قرار دارند. اگر در اثر فرسایش سنگ های بالایی فشار از روی لایه های زیرین برداشته شود سنگ های زیرین به دلیل انبساط ورقه ورقه می گردند.
▶ ۵- باد: از طریق حمل و جابجایی ذرات مختلف سطح زمین، باعث برخورد آنها به یکدیگر و همچنین برخورد با سنگهای بستر مسیر خود می گردد که نتیجه آن خرد شدن و تغییر شکل ذرات میباشد.
▶ ۶- تغییرات آب و هوا: تغییرات دمای هوا سبب انبساط و انقباض قشر نازکی از سطح سنگ ها می شود که تکرار آن ممکن است موجب متلاشی شدن سطح سنگ ها شود (بیشتر در نواحی بیابانی دیده میشود).
هوازدگی شیمیایی: به خرد شدن سنگ ها به قطعات کوچکتر به طوری که ترکیب شیمیایی سنگ تغییر کند؛ مانند تبدیل شدن سنگ به خاک